ಮಣ್ಣಿನ ಆರೋಗ್ಯ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಅಳೆಯುವ ಮಾಪಕ pH (Potential of Hydrogen) ಮೌಲ್ಯ. pH ಮೌಲ್ಯ ತಟಸ್ಥವಾಗಿದ್ದರೆ (ಸಮಸ್ಥಿತಿ) ಅದು ಸಹನಾ ಸ್ಥಿತಿ ಯುಳ್ಳ ಮಣ್ಣು ಎನ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಬೆಳೆ ಬೆಳೆಯುವ ಮಣ್ಣು ಸಮಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದರೆ ( nutral) ಅಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುವ ಬೆಳೆಗೆ ನಾವು ಕೊಡುವ ಎಲ್ಲಾ ಪೋಷಕಗಳೂ ಸಮರ್ಪಕವಾಗಿ ದೊರೆತು ಬೆಳೆಯಲ್ಲಿ ಫಸಲು ಉತ್ತಮವಾಗುತ್ತದೆ. ಮಣ್ಣಿನ ಆರೋಗ್ಯ ಸಹ ಉತ್ತಮವಾಗಿದ್ದು, ರೋಗ ಕೀಟ ಬಾಧೆಯೂ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ.
- ಬಹುತೇಕ ನಾವೆಲ್ಲಾ ತಾಂಬೂಲ ತಿಂದು ಬಲ್ಲವರು. ತಾಂಬೂಲ ಜಾಗಿಯುವಾಗ ವೀಳ್ಯದೆಲೆ, ಸುಣ್ಣ ಮತ್ತು ಅಡಿಕೆ ಮೂಲವಸ್ತುಗಳು.
- ಈ ಮೂರರ ಪ್ರಮಾಣ ಎಷ್ಟು ಬೇಕೋ ಅಷ್ಟೇ ಇದ್ದರೆ ಅದು ತಿನ್ನಲು ರುಚಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ.
- ಬಾಯಿ ಕೆಂಪಗಾಗುತ್ತದೆ. ಒಂದು ವೇಳೆ ಸುಣ್ಣ ಹೆಚ್ಚಾದರೆ ಬಾಯಿ ಸುಡುತ್ತದೆ.
- ಸುಣ್ಣ ಕಡಿಮೆಯಾದರೆ ಬಾಯಿ ಹುಳಿ ಹುಳಿಯಾಗುತ್ತದೆ.ಸುಡುವ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಕ್ಷಾರ ಎಂತಲೂ, ಹುಳಿಯಾಗುವ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಆಮ್ಲೀಯ ಎಂತಲೂ , ಕೆಂಪಾಗಿ ರುಚಿಕಟ್ಟಾಗಿರುವ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಸಮಸ್ಥಿತಿ ಎಂತಲೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ಮಣ್ಣು ತನ್ನ ಗುಣವನ್ನು ಸಮಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡಿದ್ದರೆ ಅದು ಎಲ್ಲಾ ಪೊಷಕಗಳನ್ನೂ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
- ಒಂದು ವೇಳೆ ಆಮ್ಲೀಯ ಅಥವಾ ಕ್ಷಾರೀಯ ಆದಾಗ ಅದು ಬೇರೆ ಬೇರೆ ತೊಂದರೆಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತದೆ.
- ಮನುಷ್ಯ ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಗೂ ಹಾಗೆಯೇ ದೇಹದ ರಸ ಸಾರ ಸ್ಥಿತಿ ತಟಸ್ಥ ಆಗಿದ್ದರೆ ರೋಗ ನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿ ಹೆಚ್ಚು ಇರುತ್ತದೆ.
pH ಮೌಲ್ಯ ತಿಳಿಯುವುದು ಹೇಗೆ:
- ಇದನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದಲ್ಲಿ ಇರುವ ವಿಧಾನವೇ ಬೇರೆ. ಸರಳವಾಗಿ ರೈತರು ತಿಳಿಯಬಹುದಾದ ವಿಧಾನವೇ ಬೇರೆ ಇರುತ್ತದೆ.
- ಸರಳವಾಗಿ ಹೇಳಬೇಕೆಂದರೆ ಮಣ್ಣು ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ತುಂಬಾ ಗಟ್ಟಿಯಾಗುವ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದರೆ ಅದು ಹುಳಿ ಮಣ್ಣು ಎಂತಲೂ, ಸಡಿಲತೆಯಲ್ಲಿದ್ದರೆ ಅದು ತಟಸ್ಥ ಮಣ್ಣು ಎಂದೂ ಹೇಳಬಹುದು.
- ಇದು ಸರಳ ಉದಾಹರಣೆ ಅಷ್ಟೇ. ಅಧಿಕ ಮಳೆಯಾಗುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿರುವ ಸುಣ್ಣ , ಮೆಗ್ನೀಶಿಯಂ ಹಾಗೂ ಇತರ ಪ್ರತ್ಯಾಮ್ಲಗಳು ಕರಗಿ ಹೋಗಿ ಮಣ್ಣು ಹುಳಿಯಾಗಿರುತ್ತವೆ.
- ಇಲ್ಲೆಲ್ಲಾ ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಮಣ್ಣು ಗಟ್ಟಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ಕಡಿಮೆ ಮಳೆಯಾಗುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮಣ್ಣು ಕ್ಷಾರೀಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
- ಇಲ್ಲಿ ವರ್ಷದ ಎಲ್ಲಾ ಸಮಯದಲ್ಲೂ ಮಣ್ಣು ಮೆದುವಾಗಿ ಇರುತ್ತದೆ.
- ಯಾವ ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ನೀರು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಬಸಿದು ಹೋಗುತ್ತದೆಯೋ ಆ ಮಣ್ಣು ಹುಳಿ ಮಣ್ಣಾಗಿರುತ್ತದೆ.
- ಈ ಮಣ್ಣಿಗೆ ನೀರು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವ ಶಕ್ತಿ ಇರುವುದಿಲ್ಲ.
- ಕೆಲವು ಕಡೆ ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಮಳೆ ಬಂದರೆ ವಾರ ತನಕವೂ ನೀರು ನೆಲದ ಮೇಲೆಯೆ ಇರುತ್ತದೆ.
- ಇಳಿಯುವುದೇ ಇಲ್ಲ. ಅಂತಹ ಮಣ್ಣು ಕ್ಷಾರ ಮಣ್ಣು ಆಗಿರುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ನೀರನ್ನು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವ ಶಕ್ತಿ ಅಧಿಕ ಇರುತ್ತದೆ.
ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮಣ್ಣಿನ pH 4 ರಿಂದ 10 ತನಕ ಇರುತ್ತದೆ. ಇದರ ಒಟ್ಟಾರೆ ಮೌಲ್ಯ 1 ರಿಂದ 14 ತನಕ. ಇದು 7 ರಲ್ಲಿ ಇದ್ದರೆ ಅದು ಉತ್ತಮ ಸಹನಾ ಸ್ಥಿತಿಯೂ , 6-7 ರ ಆಸು ಪಾಸಿನಲ್ಲಿದ್ದರೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಧಕ್ಕೆ ಸಹನೆ ತಡೆಯುವ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಅದರೆ 6 ರಿಂದ ಕೆಳಕ್ಕೆ ಬಂದರೆ ಆಮ್ಲೀಯ ವೆಂದೂ 8 ರಿಂದ ಮೇಲೆ ಹೋದರೆ ಕ್ಷಾರೀಯ ಅಥವಾ ಸಹನಾ ಶಕ್ತಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಹುಳಿ – ಕ್ಷಾರ ಮಣ್ಣಿನ ಫಲ:
- ಹುಳಿ ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಪೋಷಕಾಂಶಗಳು ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ ಲಭ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
- ಅವು ಬಂಧಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಕ್ಷಾರ ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲೂ ಕೆಲವು ಪೋಷಕಗಳು ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ.
- ಹುಳಿ ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಯಾವಾಗಲೂ ಸುಣ್ಣ ಮತ್ತು ಮೆಗ್ನೀಶಿಯಂ ಕೊರತೆ ಇರುತ್ತದೆ.
- ಕ್ಷಾರ ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಇದು ಹೆಚ್ಚು ಇರುತ್ತದೆ.
- ಆಮ್ಲೀಯ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಲಘು ಪೋಷಕಾಂಶಗಳಾದ ಅಲ್ಯೂಮೀನಿಯಂ ಮತ್ತು ಕಬ್ಬಿಣ ದ್ರವರೂಪಕ್ಕೆ ಬಂದು ಪ್ರಮಾಣ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ ವಿಷವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸುತ್ತದೆ.
- ತಟಸ್ಥ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಬಂದಂತೆ ಇದರ ಲಭ್ಯತೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ.
- ಇದನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸಿಕೊಂಡು ಪೋಷಕಾಂಶಗಳನ್ನು ಕೊಟ್ಟರೆ ಸಸ್ಯಗಳು ಅದನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಬಳಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.
- ಮಣ್ಣಿನ ಈ ಸ್ಥಿತಿಗತಿಗಳು ಆಗಾಗ ಅಲ್ಪ ಸ್ವಲ್ಪ ಬದಲಾವಣೆಯೂ ಆಗುತ್ತದೆ.
ಪೋಷಕಗಳು ಮತ್ತು ರಸಸಾರ:
- ಮಣ್ಣಿನ pH 5-7 ರ ಆಸುಪಾಸಿನಲ್ಲಿದ್ದರೆ ಬೋರಾನಿನ ಲಭ್ಯತೆ ಉತ್ತಮವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
- ಸುಣ್ಣ ಹಾಕಿದಾಗ ಬೋರಾನಿನ ಲಭ್ಯತೆಗೆ ತೊಂದರೆ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ.
- ಮಣ್ಣು ಆಮ್ಲೀಯವಾಗಿದ್ದಾಗ ರಂಜಕದ ಕರಗುವಿಕೆಗೆ ಅಡ್ಡಿಯಾಗಿ ಅದು ಸಸ್ಯಗಳಿಗೆ ಲಭ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
- ಮಣ್ಣು ತಟಸ್ಥವಾದಾಗ ಸರಿಯಾಗಿ ಲಭ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.
- ಪಿ ಎಚ್ 9 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾದಾಗಲೂ ರಂಜಕದ ಲಭ್ಯತೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ.
- ಹುಳಿ ಮಣ್ಣಿಗೆ ಶಿಲಾ ರಂಜಕ ಬಳಸಿ ಎನ್ನುವುದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ, ಮಣ್ಣಿನ ಆಮ್ಲಗಳು ಈ ಶಿಲಾ ರಂಜಕವನ್ನು ಕರಗಿಸಿ ಕೊಡುತ್ತವೆ.
- .ಕ್ಷಾರೀಯ ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಸಿಂಗಲ್ ಸೂಪರ್ ಫೋಸ್ಫೇಟ್,DAP ಮುಂತಾದ ರಂಜಕ ಗೊಬ್ಬರಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಲಭ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.
- ಮಣ್ಣಿನ pH ಮೌಲ್ಯ 7.5 8.5 ತನಕ ಇದ್ದಾಗ ಪೊಟ್ಯಾಶಿಯಂ ಲಭ್ಯತೆ ಸಮರ್ಪಕವಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ. 8.5 ರಿಂದ ಹೆಚ್ಚಾದಾಗ ಲಭ್ಯತೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ.
- ಮಣ್ಣಿನ pH ಮೌಲ್ಯ 5.5 ರಿಂದ ಕಡಿಮೆಯಾದರೆ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣು ಜೀವಿಗಳು(ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾಗಳು ಅಕ್ಟಿನೊಮೈಸಿಟುಗಳು) ಸರಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸುವುದಿಲ್ಲ.
- 6-9 ತನಕ ಇದರ ಚಟುವಟಿಕೆ ಹೆಚ್ಚಿ ಫಲ ಕೊಡುತ್ತವೆ.
- ಶಿಲೀಂದ್ರಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಆಮ್ಲ ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.
- ಸಾರಜನಕದ ಲಭ್ಯತೆಯು ಮಣ್ಣಿನ pH ಮೌಲ್ಯ 5.5 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಇದ್ದಾಗ ಚೆನ್ನಾಗಿರುತ್ತದೆ.
- ಇಂತಹ ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ದ್ವಿದಳ ಸಸ್ಯಗಳು ಸಾರಜನಕ ಸ್ಥಿರೀಕರಣವನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತವೆ.
- ಹಾಗೆಂದು ಶಿಲೀಂದ್ರಗಳು ಈ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ನೆರವೇರಿಸುವುದರಿಂದ ಕಡಿಮೆ ಪಿ ಎಚ್ ನಲ್ಲೂ ಅದು ನಿಧಾನವಾಗಿ ಲಭ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.
- ಗಂಧಕ pH ವ್ಯತ್ಯಾಸವಾದಾಗಲೂ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.
ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ pH 6-7.5 ರ ಸನಿಹದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಮಣ್ಣು ಆರೋಗ್ಯವಾಗಿದ್ದು, ಎಲ್ಲಾ ದರ ಬೌತಿಕ, ಜೈವಿಕ ಮತ್ತು ರಾಸಾಯನಿಕ ಕ್ರಿಯೆಗಳು ಹೈತಕರವಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತವೆ. ರೈತರು ಮಣ್ಣಿನ pH ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಹೆಚ್ಚು ಗಮನ ಹರಿಸಿದರೆ ಕೃಷಿ ಉತ್ಪಾದನೆ ಹೆಚ್ಚು ಮಾಡಿ ಲಾಭ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.
